«Егінжай» шаруаның көңілін жай қылып келеді
Егістік кезінде ел фермерлерінің біраз қиыншылыққа тап болатыны жасырын емес. Олардың бірі – қаржының тапшылығы. Әсіресе шағын шаруа қожалықтары ақша жағынан жиі қиналып жатады. Себебі банктен ірі сомада несие алуға мүмкіндік беретін кепілзат жоқ. Дегенмен соңғы жылдары бұл мәселені «Егінжай» бағдарламасы барынша шешуге тырысып келеді. Өткен үш жылдың ішінде осы бағдарлама аясында 600-ге жуық шағын шаруа қожалығына 1,2 миллиардтан астам теңгенің несиесі берілді.
Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қорының бастамасымен қолға алынған осы бастама биыл да жалғасуда. Несие беру шарттары өзгерген жоқ: 200 мың – 3 млн теңге көлеміндегі сома екі жылға дейін беріледі, жылдық сыйақы мөлшері – 12 пайыз, ал бір жылдың тиімді сыйақы мөлшерлемесі 12,86 пайызға дейін жетеді. Кепілдікке меншіктің кез келген түрі қабылданады: жер телімдері, ауылдағы үйлер мен қоралар, астық, қолхат бойынша өсімдік өнімдері, екінші деңгейлі банктердің кепілдігі және тағысын тағылар. Әрине, несие алушыларға тиісті талаптар да қойылып отыр. Ең бастысы, өтініш берілген күнге дейінгі үш айда салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдер бойынша мерзімі өткен берешек болмауы шарт. Сондай-ақ осы уақыт аралығында екінші деңгейлі банктер және басқа да қаржы институттары алдында да несие алушының қарызы болмауы тиіс. Бұдан басқа егістік жерлердің меншік иесі екенін растайтын құжатты, оның ішінде бірлесе жұмыс істеу туралы келісімшартты, соңғы үш жылда нақты егін егілген жерлер мен одан алынған өнімнің көрсеткішін ұсыну қажет. Ал берілген несиені бақылау үшін екінші деңгейлі банктерде қосымша арнайы есепшот ашу міндеттеледі.
Медет ТОҚПАЙ, «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ несиелеу департаментінің директоры:
– «Егінжай» бағдарламасы жүзеге асырыла бастағалы 1,2 млрд теңгенің несиесі берілді. 2011 жылға дейін біз 14,8 млрд теңгеге 63 мың шағын несие бердік. Ақмола, Солтүстік Қазақстан, Қостанай және Батыс Қазақстан облыстарының шағын шаруа қожалықтары осы бағдарламаға белсенді түрде қатысып отырады. Былтыр көктемгі дала жұмыстарын жүргізу үшін 318 шаруа несие алды. Биыл қаржыландырудың осы бір тетігі бойынша 145 ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушіден өтініш түскен. Ол өтініштердің 139-ы қабылданып, осы уақытқа дейін 115-і мақұлданды. Ал 86 шаруа қожалығы бүгінде жалпы сомасы 221,5 млн теңгенің несиесін алып үлгерді.