Ирак мұнайын кім игереді?

Инвесторлар 40 жылдан кейін Иракқа қайта орала бастады. «Қазір Ирак жаңа соғыс алаңына айналып отыр. Бұл – ірі мұнай концерндерінің арасындағы Ирак мұнайы үшін басталған талас» дейді  The Independent басылымы.
30 маусымда Бағдатта ірі кен орын­дарын игерудегі келісімшарттар жа­сау жұ­мыстары басталды. Коррупциялық кінә та­ғылмас үшін бар процесс теледидар ар­қылы ашық арнада өтуде. 115 мил­лиард баррельді құрайтын Ирактың мұ­най бассейнінің қоры әлемдегі үшін­ші орында. Сонымен қатар мұнай са­ла­сының сарапшылары «қазір әлемдегі аса ірі барланбаған кен орындары Ирак пен Ираннан ғана табылуы мүмкін» деп отыр. Сондықтан соғыс қимылдары әлі басылмаса да, америкалық мұнай ком­па­ниялары ирактық нарыққа лап қой­ды. Кеше бәске қойылған Румалия кен ор­ны «Бритиш Петролеум» бастаған кон­сор­циумға бұйырды. Оның құрамында қы­тай­лық  CNPC бар. Ресейлік «Лукойл» ком­паниясы да Саддам Хусейн кезіндегі ке­лісім­шарт бойынша игеруді бастаған «Ба­тыс Курна-2» кен орны үшін таласып көр­мек.
Алғашында бұл конкурсқа америкалық Exxon Mobil да қатысқан болатын. Бі­рақ «Ирак үкіметі оның ұсынысын ком­мерциялық жағынан тиімді емес деп тап­ты» деген күлбілте мәлімдемеге қа­ра­ғанда, америкалық компаниялардың шө­міш­тен қағылуы саяси себептерге бай­ланысты тәрізді. Себебі қанша жыл «де­мо­кра­тиялық» соғыс қимылдарын жүргізіп, мың­даған сарбаздарынан айырылған АҚШ Ирактағы әскери науқанды ондағы мұнай келісімшарттарын өзге ел­дер­дің компанияларына алып беру үшін жасамағаны белгілі. Сондықтан аме­ри­калық Exxon Mobil да, Chevron мен Co­no­co Phillips компаниялары да әлі талай келісім­шарт­тарға қол жеткізе алатыны анық.
 «Бұл аукциондар әлемдік мұнай на­рығының таяу болашақтағы архитек­ту­расын анықтайтын болады» дейді The Wall Street Journal басылымы.