Баланың руxын өшіріп, жігерін құм ететін он сөз:
1- Баланы боқтап балағаттау; бұл күндерімізде, балаға қаратып айтылып жүрген, боғауыз сөздерді жинақтасақ бір кітап болардай көбейіп кетті емеспа?!?
2- Баланы өзгемен салыстыру; пәленше сеннен жақсы, ағаң сеннен озып кетті дегендей. Осылайша сіз баланы елемегендей боп көрінесіз оған.
3- Белгілі шартпен жақсы көру; егер бұлай етсең мен сені жақсы көремін. Бұл дегені: сіз тіпті маxаббатыңызды да өз мүддеңіз үшін ғана жасап жатқандай боласыз.
4- Балаға қате мәлімет берүіңіз, мысалы: Балаңыз жылап отса; жылама еркектер жыламайды! Осылайша сіз әу бастан баланы өтірік сөзбен тәрбиелеген боласыз, неше-неше батырлар, ғалымдар және Пайғамбарлар жылаған емеспа?
5- Мына бала мені жынды қылады; осы сөзде де үлкен қателік жатыр, ол сізді жынды етпейді, бірақ бұл сөзбен сіз оның жігерін қум етесіз.
6- Баланың кемшілігін бетіне басу, мысалы: Сізде семіз балаңыз бар болса, семіз деп мазақтау, жалқау баланы жалқау деп жеку т.с.с.
7- Қорқытып, үркіту, мысалы: Өлтірем, ананы істесең басыңды жарам, т.с.с сөздер. Негізі мұндай терминдерді кісі тек дұшпанына ғана қолдануы керек, бірақ көбіміз ең жақынымызға қолданамыз.
8- Ешбір себепсіз бір істен тию, мысалы: Бір жерге баруға рұқсат сұраса: жоқ бармайсың, неге? Бармайсың дебімба бармайсың. Бәлкім бала тәрбиеснде бір істен тийғыңыз келсе, ең алдымен сол тиымға баланы қанағаттандыратын дұрыс себепті, балаға жеткізіңіз.
9- Баланы қарғау, мысалы: Өліп кеткір, көресіні балаңнан көр санай берсең кете береді. Буның теріс әсері: Періште амин деп жіберіп, қарғысыңыздың қабыл боп кетүі мүмкін, ешбір ата-ана өз баласын шын жүректен қарғамаса керекті.
10- Айыбын әшкерелеу, мысалы: Атасының алдында, оны ұяалдыратын іс әрекеттерін айту.
Пысы: Сөздің тоқ етері, біздер мұсылмандармыз, ал мұсылмандар өздерінің әр ісінде Пайғамбар с.а.с ды өздеріне өнеге етіп алулары тиіс, ал Пайғамбар с.а.с осы жаман әдеттердің бірінде қолданбаған; бәлкім бала тәрбиесінде барынша жұмсақ болып, ақылменен басқарған. Атам қазақтың "Не ексең соны орасың" деген сөзімен ойымды түйіндесем... Аллаxулмустаан
