Тәулік мезгілдерінің дұрыс атауларын білесіз бе?
Тәулігіне 24 сағат бар. Осы 24 сағаттағы мезгіл атаулары бар екенін білсек те, оны сөздік қорымызға түгел енгізбегенбіз. Кейбір атаулардан тіпті бейхабардармыз. Назарларыңызға тәулік мезгілдерінің атауларын ұсынамыз.
Күн шығар алдындағы мезгіл атаулары: бұл мезгілді таң немесе таңертең деп атайды.
1. Алакеуім, алагөбе, алаң-елең, алаң-ғұлаң – тәңертеңгі мезгілде айнала әлі жарықтанбай, сәл ғана бозғылт тартқан кезі.
2. Құлан иек, құлан сәрі – таң жаңа сыз беріп ата бестаған кез.
3. Таңсәрі – жерге жарық түсе бастаған кез.
Күн көкжиектен көтерілгеннен кейінгі мезгіл атаулары:
1. Сиыр сәске – күн арқан бойы көтерілген кез.
2. Сәске түс – түске жақындаған сезгіл, сағат 12 шамасы.
3. Ұлы сәске – тал түске жақындаған мезгіл.
Күннің орта мезгіліндегі атаулар:
1. Тал (талға, тапа-тал) түс – күннің қатты ысыған кезі, сағат бір шамасы.
Күн еңкейген кездегі мезгіл атаулары:
1. Ұлы бесін – бесін намазын оқитын кез, түс ауған шақ.
2. Кіші бесін – ұлы бесін мен намаздыгер арасындағы мезгіл.
3. Құлама бесін – күн еңкейген кез.
4. Екінті – түс ауып, күн батуға жақындаған мезгіл, бесін мен ақшам арасы.
5. Намаздыгер – күн еңкейіп ұясына кіруге таяған кез.
Күн ұясына бата бастаған кездегі мезгіл атаулары: бұл мезгілді "ақшам, ымырт" деп атайды, оның мынадай атаулары бар:
1. Алакеуім – күн алакөлеңке, ұясына бата бастаған мезгіл.
2. Геуім, кеуім – қараңғы түсе бастаған кез, ымырт.
3. Намзшам – кешкі намаз оқылатын кез.
4. Кеш – ымырт жабылып, қас қарайған кез.
Түн мезгілінің атаулары:
1. Түн – тәуліктің кештен тәңертеңгі уақытқа дейінгі аралығы.
2. Іңір – күн батып, қас қарайған мезгіл.
3. Қызыл іңір – қас қарайып, түн болған кез.
4. Жарым түн – түннің ортасы.