Қазақстанға шетелдік спортшыларды шақырту керек пе?

Байқап жүрміз, күн өткен сайын Қазақстан спортында сырттан келген келімсектер көбейіп барады. Бір тәуірі, бос жүрген жоқ, шетел ареналарында еліміздің атын асқақтатуға тырысып-ақ жүр. Сөзіміз дәлелді болу үшін арыға бармай-ақ, Бейжің Олимпиадасына көз жүгіртсек жетіп жатыр. Естеріңізде болса, Ұлы Жібек елінде өткен сол додада Қазақстан құрамасы иеленген 13 медальдің төртеуін шеттен келген легионерлер әперген еді. Алайда барлық мамандардың пікірі бірдей емес екен. «Келімсектерге жағдай жасағаннан гөрі өз өрендерімізді көтерсек, олар да жарыстарда Қазақстан туын көкке көтере алады», – дейтіндер де табылды. Сол себепті біз бүгінгі ой-көкпарымызға ауыр атлетикадан Қазақстан құрамасының бас бапкері Алексей Нимен 2000 жылғы Сидней Олимпиадасына Қазақстан боксшыларын бастап барып, қоржынымызға екі алтын, екі күміс медаль салып берген Тұрсынғали Еділовті тартқан едік.

Алексей НИ, ауыр атлетикадан ұлттық құраманың бас бапкері:
Иә
— Дәл қазір Қазақстанның ауыр атлетикасы шеттен келетін спорт­шыларға зәру емес. Ал не­гі­зінде дұрыс пайдалана біл­сеңіз, легионерлер өте керек. Қан­­дай жағдайда? Оны өзіміздің тә­жі­ри­бе­міз бойынша түсіндіріп берейін. Өз­деріңіз білесіздер, осы­дан төрт-бес жыл бұрын ауыр атлетикамыздың жағ­дайы мәз бол­ған жоқ. Қалай да­мытуға бо­латыны жөнінде күн сайын ақылдасатынбыз. Содан бір күні Ре­сейден Эдуард Тюкин мен Василий Ершов Қазақстан азаматтығын алып, келе қалды. Ол кезде біздің қа­зіргі мықты спорт­шыларымыз өте жас, мәселен, Илья 16-да болатын. Басында аса мән бермегенбіз, бірақ кейін қарасақ, жастар тәжірибиелі әріп­тес ағаларына қарап үйреніп, олардан асып түсуге тырысатын сияқ­ты.
Дәл сол Ильиннің өзі екі мәрте әлем чем­­­­пио­ны атанды. Мұның нәтижесін тү­сі­­ніп, Ресейге ренжіп жүрген Светлана По­­­до­­бе­­до­­ва мен Алла Важенинаға «құ­да түс­тік», Қытайдан Майя Ма­не­заны ал­дыр­­­дық. Бай­­қа­­ған­­да­рыңыздай, мұн­­­да да қа­­те­лес­кен жоқпыз. Бей­жің Олим­­пиа­­да­­­сын­да Манеза мен Ирина Не­­кра­­­со­ва ара­сын­да бәсе­келестік пай­да бо­­­лып, нә­ти­же­сін­де өзі­міз­дің қыз кү­міс­пен күп­тел­ді.
Сонымен, айтайын де­ге­нім, ле­гио­­­нер­лер­ді дұрыс қол­дансақ, өз пай­­дамызға ше­­­шуге болады. Бұл тә­­жі­­ри­­бе­ні Қазақстан спор­­ты бү­гін­де кеңінен қол­данып жүр. Мә­се­­лен, теннисте де, фут­­болда да, хоккейде де сырт­тан келіп жат­қан спорт­шы­лар аз емес. Мұның бә­рі бүгін бол­маса, ертең оң нә­ти­же­сін бе­­­ре­­­ті­­ні­­не сенімім мол.

Тұрсынғали ЕДІЛОВ, Алматы облыстық бокс федерациясының вице-президенті:
Жоқ
– Бізге легионерлер мүлдем керек емес. Одан да өз өрен­дерімізге көңіл бөлгеніміз жөн. Бейжің Олимпиадасына дейінгі жазғы олимпиадаларда келім­сек­терсіз-ақ тәп-тәуір өнер көр­сеттік қой. Тіпті Сиднейде бей­ресми жалпыкомандалық есепте 22-орыннан көрініп, әлемнің ірі спорт державалары таңдайын қаққан жоқ па?! Оның үстіне, спорт­тың қай түрі болмасын, қа­зақ бұрыннан ешкімге дес бермей келген. Найзаласу да, семсерлесу де, ат жарысы да, жұдырықтасу да, күрес те өзіміздің төл спор­тымыз десек болады. Оларды қойшы, тіпті жүгіру жарысы мен таэквондо да қанымызға жат емес. Келіспейсіздер ме?! Әмин Тұяқов пен Мұстафа Өзтүріктің өмір­бая­ны­на көз жүгіртіңіздер. Егер ауыл­дар мен мек­теп­терді аралап іздейтін бол­сақ, олардың із­ба­сар­ларын өз арамыздан да табуға болады. Сон­дық­тан бұдан былай сырт­тан спортшы тартатын әде­ті­міз­ден ары­луымыз керек. Бұл тұрғыда басқа спорт фе­дера­циялары бокстан үлгі алса дей­мін.
Жалпы, мен легионерлерге қарсы еке­німді бұ­рын­нан айтып келемін. Одан да соларға құртып жат­қан қаражатты өзі­міз­дің игілігімізге жұмсасақ, көп­теген да­рын­дарымызды көтеруге болар еді. Бап­­кер­лердің айлығын көтерсек, олар да жақсы жұ­мыс істеуге ынталанар еді.  
Бүгінде тенниске, күреске, ауыр ат­ле­тикаға та­ғы басқа спорт түрлеріне ке­лім­сектер көптеп келіп жат­қа­ны еш­кім­ге жасырын емес. Бұл үрдіс бүгін пай­да әпергенімен, аталмыш спорт түр­ле­рі­нің қуанышын ұзаққа созбайтыны бел­гі­лі. Менің ойымша, легионерлерді тар­ту – спорт­­ты да­мыту үшін емес, сол фе­дера­ция­­­лар­дың пре­зиденттері өз бе­дел­де­рін кө­­те­­ру үшін жа­са­лып жатқан қадам.

ТҮЙІН
Иә, біліктілігі бір-бірінен асып түсетін екі маманның да ойлары тұшымды. Де­ген­мен құқымды пайдаланып, екеуінің де сөзін тыңдаған журналист ретінде, мен де өз ойымды қоса кеткенім артық болмас. Қарапайым ғана мысал, базардан ал­ма әкелген дұрыс па, әлде оның көшетін отырғызған жөн бе?! Алманы бірден жеп қоя­мыз, ал көшетін отырғызсақ, ертең жемісін көреміз. Демек, шетелден спорт­шы­лар тарт­қаннан гөрі, бапкерлер шақырсақ, олар Энвер Түркелери секілді спорт­шы­ла­ры­мызға білгенін үйретіп, белгілі бір спортымыздың іргетасын өз өрендеріміз ар­қы­лы кө­теруге септігін тигізер еді.