Маған саясатты жүргізгеннен саясатты орындау жақын

Ерлан Арын, экономика ғылымының докторы, профессор:

– Ерлан мырза, сіз оқу орнын басқарып қана қоймай, қоғамдық істермен де етене араласып жүрсіз. Бірнеше жұмысты қатар алып жүру қиындық етпей ме?
– Қиын емес. Ректордың міндеті бір ка­бинет төңірегіне шектеп, қамалып отыру де­ген – қате түсінік. Керісінше, қоғамдық қызу жұмыстардың ұйытқысы болып, Ел­ба­сымыздың алдымызға қойған міндет­терін, тапсырмаларын орындау арқылы қарапайым халықтың мұң-мұқтажын, ру­хани-мәдени сұранысын қамту зор рух беріп, келешек істеріме жетелейді. Жас ке­зімде көз көрген «ректор» деген азамат­тардың тұлғалық қасиеттері жоғары бо­латын. Мәселен, Мәлік Ғабдуллин, Өмір­­бек Жолдасбеков, Евней Бөкетов, Мұхтар Арынов, Мырзатай Жолдасбеков, Кен­жеғали Сағадиев, Көпжасар Нәрібаев, Жүнісбек Жұмабековтер сол кездегі әлеу­меттің сүйеніші бола білді. Олар уни­верситет ісімен ғана шектелмей, елдің жүгін мойынсымай арқалап, ұлттың мүд­десі үшін зор жауапкершілікпен қалтқысыз үлкен қуат-күшімен қызмет атқарды. Ота­нымызда жақсы өзгерістер болып жатқанда тып-тыныш кабинетте қалай отырасың? Тіл, тарих, мәдениет мәсе­ле­леріне атсалысу азаматтық парызым, борышым деп біле­мін. Сондықтан да қашанда әлеуметтің рухани сұранысына қажетті мәдени шара­лардың ортасында табылуға тырысамын.
– Қазір сондай-ақ Павлодар облыстық мәслихатының депутатысыз. Жалпы, болашақта үлкен саясатқа араласу ойыңызда бар ма?
– Жоқ. Облыстық мәслихаттағы жұмы­сым жаныма жақын. Министрліктегі тәжі­рибемді білім, денсаулық, мәдениет сала­сын өркендету, дамыту жолында іске асыру үшін барынша аянбай еңбек ете беруге дайынмын. Ұлтжанды азамат ре­тін­де халықтың рухани һәм мәдени өсуіне ат­салысып, пайдамды тигізе аламын деп бі­ле­мін. Үлкен саясатқа араласу жос­па­рым­да жоқ. Жоғары оқу орнының бас­шы­сы болу мен үшін әлдеқайда маңыз­ды­рақ.
– Қолыңыздан іс келеді. Неге үлкен саясатта бағыңызды сынап көрмеске?
– Бұл жердегі мәселе саясатқа қай қырынан баға бергенде деп ойлаймын.
Маған саясатты жүргізгеннен гөрі сая­сатты орындау жақын. Елбасының Қазақ­стан халқына дәстүрлі Жолдауы кезінде тың тапсырмалары мен жүктеген міндет­терін, мақсат тұтқан жоспарларының жо­ға­ры деңгейде орындалуына атсалысып, үлес қосқанның өзі – үлкен мәртебе. Халық се­ні­мінен шығу – барлық атақтан қымбат. Шындығында, маған сая­саткер де­геннен гөрі мемлекетшіл, ұлт­жанды деген ұғым­дар жа­ныма жақынырақ десем болады.
– Қандай да бір партияға мүшесіз бе?
– «Нұр Отан» халықтық де­мо­кра­­­тиялық партиясының мү­ше­сі­мін.
– Билік партиясының перспективті мүшелерінің бірісіз. Егер сізге билік тарапынан үлкен қызметтер ұсынылып жатса, барасыз ба?
– Жоғарыда айтып өткенімдей, мен жоғары білім ордасының бас­шысы болып табыламын. Осы­дан ас­қан міндет жоқ деп бі­ле­мін. Рек­тор қызметі – қызығы мен қиын­­шы­лығы мол үлкен жұмыс. Екін­ші­ден, әке жолында қызмет ат­қа­рудамын. Ол маған өте ыстық. Үшін­­шіден, рек­тор қыз­метінің ұтым­ды ұйым­дастыру ба­рысында ер­теңгі болашақ ұр­паққа терең, ма­ғыналы білім бе­ріп, ғылымды мең­геруіне жағдай жа­сайтын жұ­мыс нәтижесі. Сон­дықтан жа­уап­­кершілікпен ректор қыз­метін ат­қара бе­ру жолында жа­лық­­пай­мын.
– Әкеңіз Мұхтар Арынды танымайтын ел кемде-кем. Ол кісі пе­дагог бола жүріп ұлтқа қызмет етті. Байқап қарасақ, сіз де әкеңіздің сара жолымен келе жатырсыз. Бұл кездейсоқтық па, әлде әке жолын қуу басты мақсатыңыз болды ма?
– Кездейсоқтық емес. Бұл әке қанымен қалыптасқан қасиет болса керек. Мұхаңның жолымен рухани мәселелер тұрғысынан Керекуде жақсы істер атқару – парызым. Әр­да­йым рухани-мәдени игі ша­ра­лардың басы-қасында болып, игі іс­тер­дің ұйытқысы болғанға не жетсін?!
– Сіз мешітке жиі барып тұрады екенсіз. Мұсылмандықтың парыздарын өтеп жүрсіз бе?
– Бала кезімізден, Кеңес билігі тұсында да отбасымызбен Аллаға сенеміз, аруақты сыйлаймыз. Кезінде әкем «Бес анық» жинағына тіл, дін, дәстүр, тарих, атамекен мә­селелерін өзек еткен болатын. Осы құнды ойларды қылышынан қан тамған кеңес заманында жадымызға сіңіріп, ұлттық бес құн­дылыққа берік болуымызды талап ете­тін. Міне, осы тәрбиеден ата дінімізді берік ұста­нып т.б. құндылықтарды бойы­мыз­ға сіңірдік. Иманы бар әр адамның кө­кірек көзі ашылып, рухани дүниесі өзгереді, өмі­рі мағыналы болады. Иман – тәрбиенің кө­зі десек те болады. Менің ойымша, ғы­лым қателесуі мүмкін, ал ислам діні қате­лес­пейді.
– Сіз – егіздің сыңарысыз. Сізді Нұрлан ағамен шатастырып алатын оқиғалар болып тұра ма? Қызықты оқиғаларды айтып берсеңіз...
– Бұрын болып тұратын. Бала кезімізде, студенттік кездерде қызықты сәттер болатын. Сыңарым Нұрлан екеумізді бала күнімізде ешкім ажырата алмаушы еді. Бір күні география сабағына дайын­далмай бардым. Нұрлан дайындалды. Пән мұ­ғалімі – соғыс ардагері. Қалың шынылы кө­зілдірік тағады. «Бүгін мына егіз Ерлан мен Нұрланды тың­дайықшы, – деді, – бі­рін­ші Ерланды тың­дайық». Менде үн жоқ. Нұрлан сол кезде ер­лік жасап, менің сабаққа дайындал­ма­ға­нымды біліп, тақ­таға шығып, жақсылап тұ­рып сабақ айтты. Мұғалім риза болып, «Енді мынау егізін өкпелетіп алмайын, екіншісін де тыңдайық. Нұрлан, кел», – деді. Мен түк білмеймін, солай Нұрлан мен үшін екі ал­ған. Екеуміз бірінші рет өмірімізде егіздігімізді пайда­ланамыз деп аузымыз күйді, содан кейін бірде-бір рет мұндай іске бет бұрған жоқпыз. Қазір өмірдің түрлі сатыларынан өтіп, жас ұлғайғандықтан, бет-әлпетіміз өз­герді. Десек те, кейде бауырым Нұрлан­ның дауысына келтіріп, анама телефон соққанда, мені шын Нұрлан екен деп сеніп қалады.
 – Жұмыстан қолыңыз қалт еткенде айналысатын хоббиіңіз не?
– Әдеби кітаптар оқу. Мәселен, Мұқаңның «Абай жолы» роман-эпопеясын, Ә.Нұрпейісов, І.Есенберлин және т.б. клас­сиктердің туындыларын оқығанды ұна­тамын. Үйдегі кітапханамды бірнеше рет қолға алып оқитын қызықты, құнды кітап­тармен толықтырып отырамын. Студент­­теріме де соны үнемі насихат­таймын. Үйде көбінесе балалармен ойна­ған­ды, бірге кітап оқығанды сүйікті ісіме айналдырдым. Уақытым болса, аңға шығып, дала сахара­сында серуендеймін. Бәрінен бұрын ескінің көзін көрген ғибратты, тағылымы мол қарт­тармен дидарласып әңгіме­лесуден, сұх­баттасудан уақыт аямаймын, ұйып тың­даудан әсте жалықпаймын. Бір өкініш­тісі, мұн­дай адамдардың уақыт өткен са­йын аза­йып бара жатқандығы.
– Өнерге жақындығыңыз бар ма?
– Домбыра тартамын. Бас редакторы ретінде өнер туралы «Қазақ энцикл­о­пе­диясын» жарыққа шығардық. Универ­ситет қабырғасында Студенттік филар­мония аштық. Қаламыздағы Ж.Аймауытов атын­дағы облыстық қазақ музыкалық-драма театрының тұрақты көрерменімін. Сондай-ақ студент жастардың қазақ театрына жиі баруларын жолға қойдық. Біз бұл үшін театр билетін алып, студент­термен бірге ба­рып, рухани азық аламыз.
– Отбасыңыз туралы айтып өтсеңіз...
– Жолдасым – ғылым адамы. Ризат Сан­сызбайқызы – Мемлекеттік «Дарын» жастар сыйлығының лауреаты, саяси ғылым­дар докторы, профессор. Бір­неше құнды кітаптардың авторы. Рабиға, Қыр­мызы атты қыздарым бар. Кереку жерінде он жылдан астам уақыт тұрып жатыр­мыз. Ал­матыда Нұрекеңнің қолында анам тұ­рады. Әулетімізде Нұрекең екеуміз 50-ге тол­май үлкені болып отырмыз. Біздің әу­летте төрт ұрпақ аталарын көрмеген. Бұл ба­қытты біздің балаларымыз көрсе дейміз, шір­кін!
– Әңгімеңізге рақмет.