Сайлау - 23
Астана атауын бренд ретінде пайдалануды тек лицензиялық негізде жүргізу керек пе?
Соңғы жылдары бас қаламыз – Астана еліміздің брендіне айнала бастады. Тіпті алыс және жақын шетелдіктер де Қазақстанды Астана арқылы танитын болды.
Өзге ұлт өкілдерінің қазақ болып жазылуын ынталандыру керек пе?
Арайлап Тәуелсіздіктің таңы атқан соң Қазақ елі дамудың даңғыл жолына түсті. Руханияты мен әлеуетін аяққа тік тұрғызып, бабалар арман еткен қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заманға нық қадам басты.
Журналистика заманға сай дамуы үшін дәстүршілдіктен бас тартуы керек пе?
Қазақ журналистикасының заманға сай дамуы үшін не істеуіміз қажет? Осы сауал қойылған кезде кейбір сарапшылар журналистикада қалыптасып қалған дәстүршілдіктен бас тартуы арқылы БАҚ-ты заманауи үлгіде дамытуға болады деп жатады.
Игерілмей жатқан ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді мемлекетке қайтарудың жаңа механизмдерін жасау керек пе?
Елімізде ауыл шаруашылығы жер телімдерін инвентаризациялау бағытында жүргізілген іс күткен нәтижені бермеді. Мұны құзырлы ведомство басшысының өзі де мойындап отыр.
Мемлекеттік идеологияға қажет өнер туындыларын арнайы тапсырыспен жаздыру керек пе?
Мемлекеттің өз тілі, елдік рәміздері секілді өзіндік өнер туындылары, яғни елдің келбетін айқындайтын қойылым, кино, әдеби шығарма болуы шарт. Себебі ол өз кезегінде сол мемлекетті құрайтын ұлттың мәйегі болып табылады.
Су шаруашылығы министрлігін құрмайынша, суға қатысты мәселенің шешімі табыла ма?
Су шаруашылығы министрлігін құру туралы қазір көп айтылуда. «Өйткені Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің құзырындағы Су ресурстары жөніндегі комитет өзіне жүктелген міндетті дұрыс атқара алмай отыр» дейді сарапшылар.
Қабылданатын заңдарды жеке тұлғаларға жаздырту заңның сапасын арттырар ма еді?
Еліміздің заңнамасынан олқылықтар мен кемшіліктер, тіпті қателіктер де шығып жатады. Үкіметтегі заң жазатын мамандардың кәсіби біліктілігіне қатысты да көп сын айтылады.
«Мемлекеттен тегін берілетін әлеуметтік пәтерлерді жекешелендіруге тыйым салу керек» деген ұсыныспен келісесіз бе?
Жуырда Өңірлік даму министрлігінің вице-министрі Серік Нокин Мәжіліс депутаттарына «алдағы уақытта мемлекет есебінен тегін берілген әлеуметтік пәтерлерді жекешелендіруге тыйым салу керек» деген ұсыныс тастады.
Ұлттық тарихты жазуда ғалымдарымыздың көзқарасын бір арнаға тоғыстыру мүмкін бе?
Кеше Астанада Мемлекеттік хатшы Марат Тәжиннің қатысуымен тарихи жиын болып өтті. Осы бір келелі жиында ұлттық тарихты тың көзқараспен ғылыми негізге сүйене отырып қайта сүзгіден өткізіп, жаңаша сипатта жазып шығатын уақыттың жеткендігі баса айтылды.
Мемлекеттік рәміздерімізді өз деңгейінде ұлықтай алып отырмыз ба?
Халқымыздың рухын, ұлттық салт-санасын, қаһармандығы мен даналығын, болашаққа үмітін, арман-тілегін жеткізетін айрықша құндылықтар – ұлттық рәміздеріміз.
«Жасанды түсік жасатуға мүлде тыйым салу керек» деген пікірмен келісесіз бе?
Жыл сайын біздің елімізде 100 мыңға жуық бала дүниеге келмей жатып көз жұмады екен. Яғни нақтырақ айтсақ, өзге емес, өз ата-анасының қолымен соншама нәресте жасанды түсікке душар болады деген сөз.
Ашаршылық пен қуғын-сүргінді қазақ халқына жасалған геноцид деп бағалайтын уақыт жеткен жоқ па?
Тарихшылар қауымы ашаршылық пен қуғын-сүргіннің қазаққа қарсы жасалған геноцид екенін дәлелдейтін деректерді талай келтіріп жүр.
«Тасқа басылған қағаз басылымдардың дәурені өтіп барады» деген пікірмен келісесіз бе?
Ғаламтор құлашын кең жайғалы қағаз басылымдардың құритыны жөніндегі пікірталас толастар емес. Дегенмен түрлі болжамға қа­ра­мастан, қағаз түрінде шығатын ақпарат құралдарының саны азайған жоқ.
Археологиялық қазба жұмыстарын бақылауды жергілікті әкімшіліктерге міндеттеу керек пе?
«Ел бүгіншіл, менікі – ертең үшін». Бұл сөзді бір кездері Алаш ардақтысы, ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынов айтқан. Сол айтқандай, бәріміз бүгіннің қамымен жүргенде, ертеңнің қамымен ел кезіп, жер қазып жүрген архео­лог деген қауым бар
Дүниежүзілік сауда ұйымына енуге асығыстық танытып жатқан жоқпыз ба?
Қазақстандықтардың Дүниежүзілік сауда ұйымына кірудің пайдасы мен зиянын талқылап жүргеніне талай уақыт өтті. Он жыл бұрын біз ДСҰ-ға әлі ерте деген пікірді көп айттық.
Қазақтардың Ұлы Отан соғысындағы ерліктерін әлемге таныта алмай отырғанымыз өз кінәмізден емес пе?
Қазақ халқының Екінші дүниежүзілік соғыста көрсеткен ерлігі де, еңбегі де ересен. Деректерге сүйенсек, Ұлы Отан соғысына барлығы 35 миллион адам қатысқан.
Құрылыс саласында тәуекелді азайту үшін үлескерлікпен үй салу тәжірибесінен бас тарту қажет пе?
Еліміздегі үлескерлікпен салынып жатқан тұрғын үйлердің төңірегінде дау көп. Бір жерде іргетасы қаланған тұрғын үй «сақалды құрылысқа» айналса, енді бір жерде құрылыс компаниялары үлескерлердің ақшасын қалтасына басып, қашып кеткен.
Мемлекет құрушы ұлт ретінде өзге ұлт өкілдерін қазақы рухқа топтастырудың жауапкершілігін сезіне алып жүрміз бе?
Әлемдік тәжірибе үшін мемлекет ішіндегі шағын ұлт өкілдері мемлекеттің негізін қалап отырған этностың төңірегіне топтасуы – қалыпты жайт.
Қазіргі салық заңнамасы меценаттықтың дамуына қолбайлау болып отырған жоқ па?
Елімізде қайырымдылықпен айналысатындардың тым аз екен­дігі ешкімге жасырын емес. ҚР статистика агенттігінің мә­ліметтері бойынша, елімізде 9092 үкіметтік емес ұйым бар.
Шаруаларға мал басына қарай берілетін субсидия талаптарын жеңілдету керек пе?
Қойды отарлап, сиырды табынымен, жылқыны үйірімен алдына салған бабаларымыздың ата кәсібін жаңғырту бүгін қазаққа оңайға соқпай отыр. Бұлай дейтін себебіміз, мәселен, еліміздегі ірі қара малдың 4 пайызы ғана ірі шаруашылық болып табылса, қалған 96 пайы